Over ikonen

IKONEN

Omdat ik al lange tijd geïnteresseerd was in ikonen, in de techniek en de betekenis er van heb ik sinds 2006 lessen gevolgd bij diverse leraren en leraressen, nog steeds ga ik graag op les bij een collega, dat is altijd een verrijking. Het schilderen van ikonen en het lesgeven is voor mij echt een passie!

Voor het ikonen tijdschrift EIKONIKON waarvoor ik lange tijd actief was als redactielid, schrijf ik nog regelmatig als vaste medewerker een artikel over ikonen, ikonenreizen en de rubriek ‘Wetenswaard’.

HET IS EEN OUDE TRADITIE

Ikonen worden al heel lang gemaakt, mensen hebben altijd de behoefte gevoeld om datgene wat ze liefhebben en/of hoogachten, af te beelden. Dat gebeurde al in Egypte met de zgn. Fayoum portretten, die als dodenmasker werden gebruikt.
De Christelijke kunst kent een lange en rijke traditie waarin de ikoon een belangrijke plaats inneemt. Ongeveer vanaf het jaar 600 zien we Christelijke afbeeldingen. Ze werden onderdeel van de kerkdiensten. Vooral in de Oosters-orthodoxe kerken komen er dan hele wanden met ikonen: de Ikonostase, die het deel met het altaar afscheidt van de kerk, waar de gelovigen samenkomen. De deuren tussen de beide ruimtes, de zgn. Koningsdeuren zijn met ikonen getooid: Bovenaan de aankondiging aan Maria door de engel Gabriël en daar onder de vier evangelisten. Traditie staat hoog aangeschreven, zo zal de ikonostase altijd een voorgeschreven volgorde van ikonen laten zien.

(foto’s gemaakt tijdens onze reis naar Rusland)

De schilderwijze van ikonen is van oudsher voorgeschreven, oude Griekse en later Russische geschriften gaven precies aan waar een ikoon aan moest voldoen.

Een ikoon wordt meestal op een houten plank geschilderd, waar een grondlaag op is gemaakt met krijt en huidenlijm (zie de pagina ikoonplanken maken).

Geschilderd wordt er met de ei-tempera techniek, d.w.z. pigmenten worden aangemaakt met een mengsel van eigeel, water en iets azijn. (temperare= mengen). Meest natuurlijke pigmenten. Al zijn er ook prachtige kleuren te koop op synthetische basis.

De motieven zijn ook strikt voorgeschreven, er zijn veel boeken met voortekeningen, de zgn. podlinniks. Cursisten ontvangen een syllabus met een zo volledig mogelijke beschrijving, maar al doende leert men het best! Informatie over de ikonen die worden geschilderd hoort daar ook bij, wie is het, wat zijn de kenmerken en wat is de symboliek er in.

Hier ziet u een aantal ikonen van mijn hand (meer te zien in het Ateljeetje)

Reacties zijn gesloten.